in

მოშე საფდი – ახალი ტიპის ურბანისტი

სამოცდათხუთმეტზე მეტი დასრულებულ შენობა, თემი და გენერალური გეგმა სამ კონტინენტზე, კიდევ უფრო მეტი საკონკურსო პროექტი – ეს მოშე საფდია, არქიტექტორი ძალიან დამახასიათებელი სტილითა და ხელწერით.

Marina Bay Sands

მოშე საფდი დაიბადა ჰაიფაში, ბრიტანეთის მანდატის ქვეშ მყოფ პალესტინის ტერიტორიაზე (ახლანდელი ისრაელი) 1938 წელს, სირიულ-ებრაული წარმოშობის სეფარდის ებრაულ ოჯახში. ის ცხრა წლის იყო, როდესაც 1948 წლის 14 მაისს დევიდ ბენ-გურიონმა გამოაცხადა ისრაელის სახელმწიფოს დაარსების დეკლარაცია. მოშე ამ დროს სწავლობდა რეალის საშუალო სკოლაში, ცხოვრობდა კიბუცში და ოჯახს თხებისა და ფუტკრების მოვლით ეხმარებოდა. 1953 წელს ისრაელის მთავრობამ შეზღუდა იმპორტი ეკონომიკური და სავალუტო კრიზისის საპასუხოდ, რამაც მძიმედ იმოქმედა საფდის მამის ტექსტილის ბიზნესზე. შესაბამისად, როდესაც საფდი 15 წლის იყო, ოჯახი ემიგრაციაში წავიდა კანადაში. საფდიმ დაასრულა წინასაუნივერსიტეტო ტრენინგი ვესტმაუნტის საშუალო სკოლაში.

Altair

1955 წლის სექტემბერში დარეგისტრირდა მაკგილის უნივერსიტეტის საინჟინრო ფაკულტეტის ექვსწლიან არქიტექტურულ პროგრამაში. მეხუთე წელს საფდი დასახელდა უნივერსიტეტის მეცნიერად. მომდევნო ზაფხულს მას მიენიჭა კანადის იპოთეკური და საბინაო კორპორაციის (CMHC) სტიპენდია. მან იმოგზაურა ჩრდილოეთ ამერიკაში, რათა დაკვირვებოდა დიდ ქალაქებში საცხოვრებლის განვითარებას. ბოლო კურსზე საფდიმ შეიმუშავა დისერტაცია სახელწოდებით “ქალაქში ცხოვრების საქმე” და აღწერა, როგორც “სამგანზომილებიანი მოდულური შენობის სისტემა”. დიპლომის აღებიდან ორი წლის შემდეგ, როდესაც ლუი კანთან სწავლობდა, საფდი 23 წლის ასაკში მიიწვია დისერტაციის მრჩეველმა სენდი ვან გინკელმა, რათა წარედგინა თავისი მოდულური პროექტი 1967 წლის მსოფლიო გამოფენისთვის, რომელიც უნდა გამართულიყო მონრეალში. ამ პროექტს Habitat 67 ეწოდა.

Crystal Bridges

1964 წელს საფდიმ დააარსა საკუთარი ფირმა მონრეალში, რათა დაეწყო მუშაობა Habitat 67-ზე. იგი გახდა სამგანზომილებიანი საცხოვრებელი დიზაინის დანერგვის პიონერი. საფდიმ დააპროექტა კომპლექსი სამეზობლო ღია სივრცეებით, ბაღის ტერასებითა და მრავალი სხვა კეთილმოწყობით. ეს მნიშვნელოვანი მოვლენა იყო არქიტექტურის ისტორიაში. ამ მნიშვნელოვანი პროექტით დაიწყო საფდის მუშაობის პირველი ეტაპი: ახალი ტიპის ურბანიზმი.

National Gallery of Canada

თავისი კარიერის მეორე ეტაპზე, საფდიმ 1970 წელს დააარსა საკუთარი სტუდია იერუსალიმში. ამ პერიოდის განმავლობაში, იგი აერთიანებდა თავის ინტერესებს სოციალური აქტივიზმისა და მოწინავე ტექნოლოგიების მიმართ ისტორიული და რეგიონული კონტექსტის ღრმა პატივისცემით. იგი მუშაობდა ძველი ქალაქის აღდგენასა და მამილას ცენტრის მშენებლობაზე, რომელიც აკავშირებდა ძველ და ახალ ქალაქებს. ისრაელში სხვა მნიშვნელოვანი ნამუშევრებია: ახალი ქალაქი მოდიინი, იად ვაშემის ჰოლოკოსტის ისტორიის მუზეუმი, იცხაკ რაბინის ცენტრი ისრაელის კვლევებისთვის, ბენ გურიონის საერთაშორისო აეროპორტი, ისრაელის არქეოლოგიის ეროვნული კამპუსი, პროექტი ებრაული კავშირის კოლეჯისთვის და სხვა. ამ პერიოდში საფდი ასევე მუშაობდა სენეგალისა და ირანის ლიდერებთან.

Kauffman Center

შემდეგ უკვე იგი დაინტერესდა გეომეტრიით, როგორც არქიტექტურული ფორმის  ახალი მიმართულებით. მან გამოხატა სამოქალაქო და ეროვნული იდენტობები თავის კულტურულ პროექტებში. საფდიმ შექმნა კანადის ეროვნული გალერეა, კვებეკის ცივილიზაციის მუზეუმი და ვანკუვერის ბიბლიოთეკის მოედანი. სხვა მნიშვნელოვანი კულტურული ნამუშევრებია: ხალსას მემკვიდრეობის მემორიალური კომპლექსი, სიქების ეროვნული მუზეუმი პენჯაბში, ინდოეთი; შეერთებული შტატების მშვიდობის ინსტიტუტის სათავო ოფისი სავაჭრო ცენტრში, ვაშინგტონში; კაუფმანის საშემსრულებლო ხელოვნების ცენტრი კანზას სიტიში, მისური; და კრისტალ ხიდების ამერიკული ხელოვნების მუზეუმი ბენტონვილში, არკანზასი.

Virasat-e-Khalsa

საფდის XXI საუკუნის პროექტები ხასიათდება უფრო დიდი გეოგრაფიული დიაპაზონით. იგი მუშაობდა პროექტებზე განვითარებად ბაზრებზე, ესენია: Marina Bay Sands, შერეული გამოყენების კურორტი ინტეგრირებული სინგაპურის საკულტო სკაიპარკთან; Jewel Changi Airport, ახალი, საზოგადოებაზე ორიენტირებული აეროპორტის ტიპოლოგია, რომელიც აერთიანებს ბაზარსა და ბაღს; და Raffles City Chongqing, რომელიც მოიცავს მილიონ კვადრატულ მეტრზე მეტი საცხოვრებელი, საოფისე, საცალო ვაჭრობის, ტრანსპორტირებისა და სასტუმროს შენობებს. მან შექმნა მსოფლიოში ყველაზე გრძელი „ჰორიზონტალური ცათამბჯენი“.

Raffles City Chongqing humanises

1978 წელს, მაკგილის, ბენ გურიონის და იელის უნივერსიტეტებში სწავლების შემდეგ, საფდი დაინიშნა ურბანული დიზაინის პროგრამის დირექტორად ჰარვარდის უნივერსიტეტის დიზაინის სამაგისტრო სკოლაში (GSD) და გადავიდა ბოსტონში, მასაჩუსეტსში. 1984 წლამდე მუშაობდა დირექტორის თანამდებობაზე. 1984 წლიდან 1989 წლამდე იყო ჰარვარდის არქიტექტურისა და ურბანული დიზაინის პროფესორი. საფდი აგრძელებს მჭიდრო თანამშრომლობას GSD-თან; იგი რეგულარულად მოგზაურობს, თავმჯდომარეობს კონფერენციებს, რომლებიც ეხება ინდუსტრიის განმსაზღვრელ დისკუსიებს არქიტექტურასა და მის ფარგლებს გარეთ.

ArtScience Museum

მაღაზია-ბარი “ალკო ჰოლი” – Dadiani Architects-ის ნამუშევარი

კუბის მსგავსი ფორმის მოდერნისტული სახლი კემბრიჯში